Webmastery wil een voortrekker zijn wat betreft wereldburgerschap. We willen zoveel mogelijk zorgen dat alle mensen, van allerlei slag en diverse pluimage, zich gezien en gehoord voelen in inclusieve webcontent. Daarvoor gebruiken we onze 5 regels voor inclusieve webcontent. Deze blog gaat over het het kiezen van inclusief beeldmateriaal voor social media en webpagina’s. In onze andere blogs kun je onder meer lezen over inclusief schrijven en goed gebruik van emoji’s .
Een plaatje zegt meer dan duizend woorden
Beeldmateriaal is belangrijk geworden omdat het heel snel een indruk geeft. Het is een cliché, maar ik zeg het toch, want het is waar: een plaatje zegt nu eenmaal meer dan duizend woorden. Soms in minder dan een seconde.
Er kleeft echter ook een nadeel aan die ‘duizend woorden’. Je ziet er makkelijk een aantal over het hoofd, die juist een subtiele negatieve subtekst hebben. Zoals stereotyperingen die zo gebruikelijk zijn dat je ze amper nog ziet. Zelfs je selectie als geheel kan een niet-inclusieve boodschap zenden, als je te veel accent legt op een bepaalde groep mensen of er enkele uit hebt gelaten.
Hieronder heb ik een stappenplan opgesteld om jou en je collega’s te helpen die duizend woorden toch te vangen en een inclusieve selectie voor jullie webcontent te maken.
🥿 1. Een eerste snelle indruk
- Zoek eerst met een simpel zoekwoord. Dan zie je welke stereotypering overheerst.
Als ik ‘studenten’ intyp, krijg ik een goede mix van mannelijke en vrouwelijke studenten met verschillende huidskleur. Maar niemand heeft een zichtbare fysieke aandoening.
Ze zijn allemaal jong en slank. Het is een feit dat de meeste studenten jong zijn, zeker in westerse landen, maar ze verschillen wel degelijk in lichaamsbouw. Hier zit duidelijk een vooroordeel achter.
👞 2. Zoek divers
- Gebruik een ‘demografische checklist’ zoals hieronder staat. Je kunt zelf de zoektermen per categorie uitbreiden.
- Genderidentiteit en oriëntatie
- Vaardigheden (verschillende fysieke en mentale vaardigheden of handicaps)
- Lichaamstype (slank, gezet, lang, kort, …)
- Leeftijd (van baby tot bejaarde)
- Ras, etniciteit (Afrikaans/zwart, Spaans/Latijns-Amerikaans, Aziatisch, Mediterraan, Kaukasisch/wit, Native American, gemengd)
- Cultuur, religie
- Opleiding of beroep.
Uit je categorieën pak je steeds een term om unieke zoekopdrachten te maken. Natuurlijk wel passend bij je doelgroep en de inhoud van je bericht. Bijvoorbeeld ‘Lange magere Latijns-Amerikaanse bejaarde man met bril, die maaltijden bezorgt”.
- Je kunt op algemene stockfoto sites zoeken en op sites die zich richten op een specifieke demografische groep.
- Je kunt er het best een tabel van maken, om bij te houden wat je tot nu hebt gepubliceerd.
Je kan niet alles en iedereen tegelijk inpassen in één bericht of blog, want de mogelijkheden zijn eindeloos. Hoe kan anders elk mens uniek zijn? Daarbij beperk je je tot beelden die je tekst steunen en passen bij de interesse van je doelgroep. Daardoor kun je er gerust vanuit gaan dat je nooit ‘iedereen’ in beeld brengt. Maar je bouwt mettertijd wel een beeld op dat steeds meer divers en inclusief wordt. Met je tabel houd je zicht op deze vorm van storytelling.
👟 3. Maak een ruime selectie, die goed aanvoelt
- Vraag jezelf af of de geportretteerde wel recht wordt gedaan. Toon je hen in hun kracht, of als slachtoffer? Of worden ze te ver boven het ‘gewone mens zijn’ verheven, (wat ook wel inspiratie-porno genoemd wordt). Als je het lastig vindt dat te beoordelen, vraag jezelf dan of je je kind, je ouders of jezelf zo in beeld gebracht wil zien.
- Kijk naar rollen, verhoudingen en stereotyperingen. Pak gerust een vergrootglas.
- In beeldmateriaal waarin een groep mensen weergegeven wordt, zijn er relaties: rollen en verhoudingen. Let erop dat witte personen niet leidend zijn qua rol of letterlijk op de voorgrond (van de opname) staan, terwijl mensen van kleur meer op de achtergrond zijn, of een ondergeschikte positie of rol innemen.
- Accessoires kunnen ook wijzen op stereotypering. In mijn zoekresultaat van ‘studenten’ viel het me op dat er in de regel vier jongeren zijn: mannelijk en vrouwelijk en met variërende huidskleur. Meestal heeft maar één student een laptop. Wie zit er achter de laptop in jouw selectie?
- Verder neem je alleen beelden die natuurlijk overkomen. Een geforceerde sfeer van gelijkwaardigheid werkt niet. Het werkt zelfs averechts.
🥾 4. Neem je selectie door met anderen
- Hoe meer deze personen van elkaar verschillen, hoe veelzijdiger de gezamenlijke blik. Op die meer-dan-duizend woorden in elke afbeelding en op de totale selectie.
- Missen jullie nog mensen uit de demografische checklist? Zoek ze op, of zet hen bovenaan het lijstje voor het volgende bericht.
👢 5. De definitieve selectie publiceren
- Kies bij voorkeur foto’s die zijn gemaakt door echte mensen. Betaal de licentie of doneer. En geef de credits weer. Het is moeilijk om een naam op te bouwen en te verdienen als kunstenaar. Jij kunt daarbij helpen.
- Vul zelf de ALT-tekst in die door screenreaders voorgelezen wordt. AI kan het ook invullen, maar je wilt er toch zeker van zijn dat de schermlezer de boodschap overbrengt van jouw bericht en hoe de beeltenis erop aansluit?
Een kleine test

Kijk tot slot eens goed naar de fotocollage. De foto’s zijn gemaakt door Yan Krukau (linksboven), Taryn Elliott (linksonder) en Ketut Subiyanto (rechtsboven en -onder). Ik zeg niet dat hun foto’s stereotyperingen zijn, ik ken immers de motivatie of doelstelling achter de foto’s niet.
Waar ik je naar vraag te kijken is de totale selectie in die collage. Met zoekwoordcombinaties van ‘mothers’ of ‘ fathers’ met ‘working from home’ en, voor de foto rechtsonder, met ‘children’ en ‘work’, kwam dit tot stand.
Zie jij, of beter: zien jullie, ‘boodschappen’ die niet-inclusief zijn?