Inclusieve communicatie op social media: zo gebruik je emoji juist 👍🏻👍🏽👍🏿

Inclusieve communicatie is hot. Er wordt veel over geschreven en nog meer over gediscussieerd. Één onderwerp blijft tot nu toe onbesproken: het juiste gebruik van emoji op social media als je inclusieve communicatie hoog in het vaandel hebt staan. Mag je bijvoorbeeld een emoji van een bruine duim gebruiken als je wit bent? Wij zochten het voor je uit.

Onze 5 vertrekpunten voor inclusieve communicatie

Meer gelijkwaardigheid in onze samenleving, waar iedereen erbij hoort en niemand buitengesloten wordt. Dat is het doel van inclusieve communicatie. Een doel dat wij als social enterprise natuurlijk omarmen.

We realiseren ons dat juist wij als socialmediaspecialisten die voor grote organisaties werken, door inclusieve communicatie een vliegwiel kunnen zijn voor het omarmen van een nieuwe taal en daarmee nieuwe waarden in de maatschappij.

Om ervoor te zorgen dat alle collega’s inclusief communiceren, heeft onze Claudia een stijlgids Inclusief Communiceren op Social Media gemaakt. In een serie blogs delen we onze inzichten. Elke blog heeft onze 5 vertrekpunten bij inclusief communiceren als basis. Dat zijn:

1. Wij schrijven zoveel mogelijk over mensen zoals zij dat zelf willen.
2. Wij zetten de mens zoveel mogelijk voorop.
3. We voorkomen dat we mensen neerzetten als uitzondering.
4. We voorkomen dat we mensen neerzetten als stereotype.
5. We maken berichten zo toegankelijk mogelijk.

In deze blog maken we de vertaalslag naar de rol van emoji in inclusieve communicatie. Hoe gebruik je ze juist?

Zo dragen emoji’s bij aan inclusieve communicatie

Gebruik bij voorkeur emoji’s met gele huidskleur

Mijn fascinatie voor de rol van emoji’s in inclusieve communicatie begon toen ik witte mensen emoji’s in bruine huidskleur zag gebruiken. Dat bleek goed bedoeld: ze wilden daarmee aangeven dat ze diversiteit omarmen. Toch vroeg ik me af: heeft dit niet het averechtse effect? Wordt het niet gezien als culturele toeëigening?

“Mag je een bruine duim gebruiken als je wit bent?” Ik stelde de vraag aan Mounir Samuel, schrijver van het inspirerende boek ‘Je mag ook niets meer zeggen‘. Zijn antwoord: Nee. Gebruik altijd een emoji in je eigen huidskleur. Alleen als je een statement wilt maken over bijvoorbeeld inclusieve communicatie dan kun je een emoji in meerdere kleuren gebruiken. 👍🏻👍🏽👍🏿 Als je namens een organisatie schrijft, gebruik je de gele duim. 👍

Na een leuke brainstorm met collega’s, hebben we dit in onze stijlgids vertaald naar: we gebruiken alleen emoji’s in geel of in onze eigen huidskleur. Het gebruik van de witte duim kan als je zelf wit bent, maar is niet per se nodig. De gele wordt gezien als het meest neutraal. Een extra reden om de originele gele emoji’s te gebruiken: deze geeft het beste contrast tegen donkere en lichte achtergronden.

Wij gebruiken dus vooral emoji’s met de gele huidskleur.

Gebruik emoji’s om stereotypen te doorbreken

Emoji’s zijn in de loop der jaren steeds diverser geworden. Inmiddels is er bijvoorbeeld voor elk beroep in de emoji-set een mannelijke en een vrouwelijke versie. Help stereotypen te doorbreken en kies bij typische mannenberoepen daarom (ook) de vrouwelijke versie, en andersom.

Niet alleen                 maar ook:

👨‍🌾 (boer)                   👩‍🌾
👨‍⚖️ (rechter)               👩‍⚖️
👷‍♂️ (bouwvakker)        👷‍♀️

Gebruik diversiteit-emoji’s indien relevant

We juichen de diversiteit in emoji’s toe, omdat het de samenleving weerspiegelt. Een statement over inclusie, kun je combineren met de emoji’s die daarvoor gemaakt zijn.

Gebruik emoji’s die een breed scala aan identiteiten en ervaringen weerspiegelen. Er zijn bijvoorbeeld emoji’s beschikbaar met verschillende huidtinten, haarkleuren en geslachtsneutrale opties.

Emoji’s over lichamelijke aandoeningen: 👩‍🦽👨‍🦯👩‍🦼🦽 🧏  
Emoji’s met diverse gender (inclusief genderneutraal): 👩🧑👨

Zoek de betekenis van emoji’s op

Niet alle emoji’s zijn even éénduidig. Interpretatie van een emoji is namelijk afhankelijk van leeftijd, cultuur, religie en nationaliteit. Twijfel je? Zoek de betekenis op op de website emojipedia. Het is sowieso handig om berichten over cultuur te laten tegenlezen door iemand met kennis van die cultuur.

Voorbeelden van dubbelzinnige emoji’s:

• Emoji’s van de perzik, aubergine en spetters worden gebruikt als het over seks gaat. 🍑🍆💦      
• De emoji van een clown wordt vooral gebruikt onder video’s waarin mensen zich idioot gedragen. 🤡
• De emoji van de 2 handen op elkaar wordt in Japan gebruikt als dankjewel. In andere culturen kan deze gebruikt worden als ik-bid-voor-je. 🙏

Hou rekening met schermlezers 

Het zo toegankelijk mogelijk gebruiken van emoji’s is vooral gericht op rekening houden met mensen die een schermlezer gebruiken. Schermlezers lezen de naam van de emoji voor als onderdeel van de boodschap. Dat betekent:

• Gebruik emoji’s niet om een woord te vervangen.
  Stel je voor dat je schrijft: ‘Vandaag zetten we in het 🌞…’ leest een schermlezer voor als: ‘Vandaag zetten we in het stuurde een emoji van een zon met een gezicht’. Beter is dus gewoon: ‘Vandaag zetten we in het zonnetje. 🌞’
  
• Zet emoji’s niet midden in de zin.
  Stel je voor dat je schrijft: ‘Gisteren was het feest 🎉🥳🍰 want we bestaan 10 jaar’ leest een schermlezer voor als: Gisteren was het feest stuurde een emoji van een party popper, een party gezicht en een stuk taart want we bestaan 10 jaar’. Ook hier verplaats je de emoji naar het einde.
  
• Vermijd getypte emoji’s.
  Stel je voor dat je schrijft: ‘Dat was een grapje ;-)’ dan leest een schermlezer dit voor als: ‘Dat was een grapje puntkomma min haakje sluiten’. Waarschijnlijk komt de luchtige toon van je boodschap hierdoor niet over. Ook hier is de juiste manier: ‘Dat was een grapje. 😉’

Heb je suggesties of aanvullingen? We horen het graag!