Als ik om me heen kijk, lijkt iedereen zo sterk. Zo perfect. Ben ik de enige die faalt, die fouten maakt? Het gevoel van falen draag ik al zo’n beetje mijn hele leven lang mee. Ook op het werk heb ik last van onzekerheid. Niet goed genoeg zijn. Voor mijn gevoel veelvuldig tekortschieten in wat ik doe. En natuurlijk het idee dat ik het beter moet doen. In deze blog praat ik openlijk over dit toch wel gevoelige onderwerp en geef ik wat tips.
Grote gevoeligheid voor fouten maken
Hoe ga ik die onzekerheid te lijf? Zelfvertrouwen kweken, is vaak het advies. Maar wist je dat het gevoel van onzekerheid en zelfvertrouwen hand in hand kunnen gaan? Zelfvertrouwen heb ik genoeg. Ik weet wat ik kan – en wat ik minder goed kan 😉 Ik zie mijn mijlpalen, mijn resultaten en kan er inmiddels trots op zijn – zonder me arrogant te vinden, te voelen. Toch heb ik een enorme gevoeligheid voor fouten maken. Ik haat het. Alleen al het idee eraan maakt me misselijk en geeft me een knoop in mijn maag.
Natuurlijk weet ik dat ik fouten maak, maar ik vind het moeilijk om te accepteren. En mij erop wijzen? Dan stel ik me vermijdend op. “Hey, zij maakt ook fouten hoor!”, heb ik mezelf meermaals horen zeggen. En in een tijd dat ik veel fouten maak, ga ik overcompenseren. Expres een berichtje extra aannemen, een analyse hier doen of meehelpen aan een nieuwsbrief die niet mijn verantwoordelijkheid is. Hooi, hooi en nog meer hooi op een te kleine vork.
Ook van andere collega’s weet ik dat fouten maken wel een dingetje is. Hoe ga je daar nu mee om? Een paar tips die mij helpen om me enigszins rustig te houden:
– Realiseer je dat iedereen wel eens fouten maakt. Zeker als die ziek is of veel stress ervaart.
– Meestal zijn er omstandigheden waardoor je wat foutgevoeliger bent. Een ziek kind, een relatie die niet lekker loopt of een verhuizing? Accepteer het van jezelf en deel het met collega’s! Zij zijn vaak zo lief en hebben alle begrip voor je.
– Bouw mechanismen in om de kans op fouten kleiner te maken. Natuurlijk zonder een controle-freak te worden! Zelf maak ik sinds jaar en dag alle berichten in Word – zelfs een simpel tweetje. Dan zie ik in één oogopslag als ik weer een domme typo maak.
– Overcompenseer niet. Doe niet als ik! Meer werk doen dan er van je wordt gevraagd, geeft alleen maar stress.
– Gebruik humor. Maak bijvoorbeeld een wall-of-shame van alle domme fouten die je hebt gemaakt.
– Zie fouten ook echt als een manier om beter te worden. Altijd en overal kun je wel iets anders, iets beters doen.
– Weet dat niet alles wat je moet veranderen aan je werk een “fout” is. Soms heeft je leidinggevende de voorkeur voor een andere aanpak, andere woorden of een invalshoek waar jij niet aan had gedacht.
Onzekerheid over m’n kunnen ten opzichte van collega’s
“Wow, zij zijn echt zó goed in hun werk. Ik kan niet zo mooi Reels maken. Ben ik hier wel op mijn plek?” Hoe vaak deze gedachte al door mijn hoofd is gegaan? Ontelbaar keer. Ik voel me vaak minder ten opzichte van collega’s. Denk dat mijn werk slechter is. Beschik ik wel over dezelfde kwaliteiten als zij? Keer op keer bedrieg ik mezelf als ik me vergelijk met een andere collega. Daar schijnt ook een naam voor te zijn: het imposter syndrome. Misschien heb jij er ook last van?
Hoe ga je hiermee om?
– Denk terug aan de reden waarom je bent aangenomen. In mijn geval ben ik niet zomaar aangenomen. Ik had een goed CV en kwam zonder kleerscheuren door de proefopdracht.
– Vier je successen. Extra leuk vind ik het daarom dat we bij ons redactieoverleg altijd een eigen succes delen. Wat ging er deze maand goed?
– Zet vaker vraagtekens bij je eigen gedachten. Het helpt hierbij om ze daadwerkelijk op te schrijven en ze vervolgens te toetsen. Geloof niet alles at je denkt! Soms gebeurt het geloven van negatieve gedachten volautomatisch, bijvoorbeeld door een vervelende gebeurtenis in het verleden.
– Makkelijker gezegd dan gedaan, maar stop met je vergelijken met een ander. Richt je minder op een ander. Je bent een appel, geen peer; je bent chocolade, geen marshmallow.
Onzekerheid; doe er iets mee
Onzekerheid blijft misschien wel altijd mijn achilleshiel, het doorgesleten stukje panty dat je krampachtig probeert te verbergen met een lange jurk. Toch doe ik er iets mee. Ik ben er opener in, denk erover na. Zo realiseer ik me dat onzekerheid eigenlijk een verlengstuk is van angst. Ik voel me vaak onzeker omdat ik bang ben. Bang om te falen. Bang om weer het vooroordeel over mensen met een aandoening waar te maken: het vooroordeel dat we veel fouten maken. Ik ben bang om afgewezen te worden en ik ben bang om dingen fout te doen.
Naast angst komt vaak perfectionisme om de hoek kijken bij onzekerheid. Bij mij niet, hoewel ik soms wel de lat hoog kan leggen. 😉 Maar voor mij is het belangrijker om iets met een 8.0 af te maken dan véél te lang te doen over die 10.0. Dit is ook mijn advies aan jou als je perfectionistisch bent ingesteld: laat het idee dat alles perfect moet zijn los. Als je alles volmaakt perfect wilt doen, besteed je veel te veel tijd aan details, waardoor je werk nooit echt afkomt. Waardoor je nooit echt blij zult zijn met jezelf. Erg verlammend en het vergroot je onzekerheid nog meer.
